Tr.Aqua: Gıda Arzı Güvenliği Çerçevesinde Su Ürünlerinde Yenilikçi Ve Sürdürülebilir Uygulamalar

Proje Yürütücüsü

Emre Keskin

Proje Ekibi

Arzu İlayda Sümer, Ayça Deniz, Ayça Yeşilbağ, Ayşegül Er Gökçe, Gülce Ediş, Işılay Çelik, Metehan Arıkan, Berkay Gülen, Beril Tezel, Pelin Taş, Yağmur Acer, Tutku Taşğın, Ahmetcan İmbatesen, Kaan Yılmaz, Esra Mine Ünal

Ortaklar / İşbirlikleri

TÜBİTAK 1004 Mükemmeliyet Merkezi Destek Programı 22AG009 numaralı proje kapsamında desteklenen TR.AQUA Platformu, 14 farklı kurumun (Kamu, Üniversite ve Sanayi) iş birliğiyle oluşturulmuştur. Bu platform, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın IPA altyapı desteğiyle APYÖK yürütücüsü tarafından kurulan AgrigenomikHub’ı merkezine alarak, gıda arzı güvenliği çerçevesinde su ürünlerinde son teknoloji genomik tekniklerin kullanıldığı yenilikçi ve sürdürülebilir uygulamaların gerçekleştirilmesini hedeflemektedir.

Genellikle sürdürülebilir olmayan ve çevresel etkilere yol açabilen geleneksel balıkçılık ve su ürünleri yetiştirme yöntemlerinin etkileri, sucul biyoçeşitliliğin korunması ve kaynakların gelecek nesillere aktarılması için bizi yeni teknikler üzerine çalışmaya teşvik etmekte ve böylece modern teknoloji ve bilimsel yaklaşımlar hem biyoçeşitliliği korumak hem de gıda arzını sağlamak için kritik öneme sahiptir.

Su ekosistemlerinin aşırı kullanımı ve kötü yönetimi, su kaynaklarının tükenmesine ve ekosistemlerin zarar görmesine yol açabilir. TR.Aqua kapsamındaki çalışmalar Yenilikçi su ürünleri yönetimi yaklaşımları, su kaynaklarının sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesine ve gelecek nesiller için korunmasına yardımcı olmasına odaklanır.

"AquaGenomik: Su Ürünleri Gıda Güvenliğinde Öneme Sahip Hedef Türlerin Tüm Genom-Transkriptom Dizilemesi ve Hücre Hatlarının Oluşturulması" başlıklı proje, Türkiye'nin su ürünleri avcılığı ve yetiştiriciliğini sürdürülebilir bir zemine taşımak amacıyla su ürünlerinde avcılık ve yetiştiricilik açısından stratejik öneme sahip türlerin genom ve transkriptomlarının tam olarak dizilenmesi hedeflenmektedir. Bu sayede, türlerin genetik yapıları, adaptasyon yetenekleri ve hastalıklara karşı direnç seviyeleri gibi önemli bilgiler elde edilecek ve su ürünleri yetiştiriciliğinde genetik kaynakların daha etkin kullanılması sağlanacaktır.

Ayrıca, projenin bir diğer önemli hedefi, su ürünleri yetiştiriciliğinde kullanılmak üzere özel hücre hatlarının oluşturulmasıdır. Bu hücre hatları, çeşitli hastalıklara karşı dirençli su ürünleri çeşitlerinin geliştirilmesinde ve hastalık salgınlarının kontrol altına alınmasında büyük öneme sahip olacaktır. Bunun yanı sıra, özel hücre hatları sayesinde su ürünleri yetiştiriciliği daha kontrollü bir şekilde gerçekleştirilecek ve çevresel etkiler minimize edilecektir.

Proje kapsamındaki çalışmalar laboratuvar deneyleri, biyoinformatik analizler, ders uygulamaları, eğitim programları, çalıştay ve diğer etkinlikler üzerinden yürütülmeye devam etmektedir.